verbeter de stad

Een gezonde leefomgeving; wat is hiervoor nodig?

21 maart 2023, doorBouke de Jong

Blogs
Nu investeren in de basis van de publieke gezondheid voorkomt gezondheidsschade op termijn. Logisch zou je zeggen. Feit is dat Nederland jaarlijks 6.000 euro per persoon in de zorg investeert. Voor preventie is dat slechts 20 euro per persoon. Ook in onze leefomgeving is er nog veel te winnen.
Wat is een gezonde leefomgeving?
Door de leefomgeving gezonder in te richten kan veel gezondheidswinst worden geboekt. Een gezonde inrichting van de leefomgeving beschermt tegen negatieve omgevingsinvloeden en bevordert de gezondheid. Een gezonde leefomgeving is een omgeving die bewoners als prettig ervaren, waar gezonde keuzes gemakkelijk en logisch zijn, en waar negatieve invloed op gezondheid zo klein mogelijk is. Belangrijke elementen voor een gezonde leefomgeving zijn uitnodigen tot bewegen (wandelen, fietsen, spelen en sporten), elkaar ontmoeten, ontspannen, een goede milieukwaliteit (lucht, geluid), klimaatbestendigheid en een goede toegang tot voorzieningen.
Groen en water draagt bij aan gezondheid
Aanwezigheid van groen en water, dicht bij huis, draagt bij aan een goede fysieke en mentale gezondheid. Een groene omgeving biedt gelegenheid voor ontspannen, ontmoeten en bewegen en zorgt voor waterberging, schaduw en minder hittestress.
De verwachting is dat mensen de komende jaren de openbare, groene en blauwe ruimte steeds meer zullen gaan gebruiken voor sporten en bewegen, bijvoorbeeld voor fietsen, wandelen of sporten in parken en zwemmen in natuurwater.
Denken in baten in plaats van lasten
Bij het ontwerpen, inrichten en beheren & onderhouden van de leefomgeving wordt vaak gedacht vanuit kosten en budgetten. In plaats daarvan zou het goed zijn om meer te denken en handelen vanuit baten. De openbare ruimte natuur inclusief inrichten levert onder andere de volgende baten op:
– Betere mentale & lichamelijke gezondheid
– Minder hittedoden
– Minder waterzuiveringskosten
– Stijging vastgoedwaarde
– Hogere arbeidsproductiviteit
Wat zou het waardevol zijn om de keuzes in de leefomgeving te gaan maken op basis van deze baten en te kijken wat het meeste oplevert qua gezondheid. En dan vanuit daar de maatregelen, projecten en programma’s in de leefomgeving te programmeren. Hiervoor moet wel de koppeling tussen de fysieke en sociale domeinen gemaakt worden.
Meer samenwerking fysiek en sociaal domein is nodig
Samenwerking tussen het fysiek en het sociaal domein is helaas nog niet vanzelfsprekend. Beide domeinen hebben elkaar veel te bieden: het fysiek domein heeft de instrumenten in handen om de fysieke leefomgeving gezond in te richten. Het sociaal domein kan het fysiek domein helpen met het integraal kijken naar de leefomgeving en kijken wat nodig is vanuit de inwoners. In de Landelijke nota gezondheidsbeleid ‘Gezondheid Breed op de Agenda’ staat ‘Gezondheid in de sociale en fysieke leefomgeving’ benoemd als een van de gezondheidsvraagstukken die met voorrang aangepakt zouden moeten worden.
Hoe kan je dat voor elkaar krijgen?
Hoe krijgen we dan deze samenwerking tussen het fysieke en sociale domein? Door de brede gemeentelijke en maatschappelijke ambities centraal te stellen. Dan moet je wel! Wanneer een gezonde leefomgeving één van de belangrijkste ambities is dan moet alles wat hier aan kan bijdragen hierop gericht worden.
Dat betekent dat je in de programmeerfase vanuit de drie-eenheid van programmeren blijft kijken. Dus starten met de primaire opgaves, bv gezondheid, de energietransitie etc. En van daaruit je programmering opbouwen. Zie voor meer info over het opbouwen van je programmering Integrale wijkaanpak opzetten met deze 3 gouden regels – verbeter de stad.
En doordat de primaire opgave breed en integraal is (gezondheid), moet iedere stakeholder die hiermee van doen heeft mee in dit programmeerproces van de leefomgeving. Dan ga je aan de voorkant met elkaar om tafel om te bepalen wat, waar en wanneer nodig is om dit te bereiken.
Wil je meer weten over hoe je het programmeren in de leefomgeving in jouw gemeente kan organiseren en op kan pakken? Check de site en plan een kennismaking in! Programmeer de stad – verbeter de stad
Tags:

Blogs

Gerelateerde berichten