verbeter de stad

Energietransitie: wat kunnen we nu doen in onze leefomgeving?

6 maart 2023, doorBouke de Jong

Blogs
De energietransitie is één van de grootste opgaves van deze tijd. En we lopen hopeloos achter!
De Nederlandse woningen moeten van het aardgas af. Maar liefst 95% van de woningen in Nederland zijn aangesloten op het aardgas en we gaan de komende tijd nog 100.000 woningen bijbouwen met een aardgasaansluiting.
In de afgelopen 4 jaar hebben we zo’n 2.000 woningen van het aardgas afgehaald. Om over 20 jaar van het aardgas af te zijn, moeten we, wat we in de afgelopen 4 jaar hebben gedaan, in de komende 20 jaar per dag doen! Dat is onvoorstelbaar! En dat gaat alleen nog maar over de woningen.
Wat is de energietransitie?
De energietransitie is een complexe transitie omdat het over 3 verschillende transities gaat, namelijk:
1. Van fossiele naar duurzame energie
Het afbreken van de oude energie-infrastructuur vanuit olie en gas. En het opbouwen van een nieuwe-infrastructuur vanuit het opwekken van energie en warmtenetten.

2. Van een centraal naar een decentraal energiesysteem
Het zal steeds meer decentraal gaan, voor het tanken van je auto moet je nu nog naar een tankstation maar straks kan iedereen z’n auto thuis of in de straat opladen.

3. Ook de huidige wet- en regelgeving moet veranderen van het huidige, dat is gebaseerd op fossiele energie, naar nieuwe wet- en regelgeving.
Deze transitie gaat lang duren en gaat helaas ook nog te langzaam. Betrokken partijen zitten vaak op elkaar te wachten met investeren in de wijk. Netbeheerder wacht tot de gemeente aan de slag gaat en de gemeente wacht omdat zij eerst duidelijkheid wil hebben van de netbeheerder en woningbouwvereniging. Goed samenwerken is hierbij cruciaal!
Wat kunnen we nu doen?
We kunnen ons slecht een beeld vormen van een compleet andere energievoorziening, met een uitwisseling van stroom en warmte op verschillende niveaus. Op straatniveau betekent de uitwisseling van stroom tussen een elektrische auto, een slimme laadpaal en een huis, en op wijk- en buurtniveau algehele uitwisseling van stroom en warmte.
Deze transitie gaat er komen, we gaan uiteindelijk van de fossiele brandstoffen af, er is geen weg meer terug. Daarom is het goed om mee te gaan en hoe kan je nu mee gaan:
– Huizen en gebouwen (helpen) isoleren; de komende jaren gaat de energie eerst nog duurder worden en warmte verliezen gaat veel geld kosten.

– Zonnepanelen aanleggen op daken. Je ziet veel zonnepaneel velden in weilanden en dat is eigenlijk zonde en hier worden vooral investeerders rijk van. Er is nog zoveel ruimte over op de daken om zonnepalen op te leggen, laten we deze eerst volleggen. Hier is trouwens wel soepelere regelgeving voor nodig.

– Het aanleggen of voorbereiden van duurzame warmtenetten. Warmtenetten kunnen een alternatief bieden voor aardgas in het verwarmen van huizen. Op dit moment zijn er zo’n 500.000 huishoudens in Nederland aangesloten op een warmtenet. Het kabinet heeft de doelstelling om dit aantal vóór 2030 te verdubbelen, met de ambitie om vervolgens te groeien naar circa 2,5 miljoen aansluitingen in 2050.
Pak het momentum!
Er kan nu al veel veranderen in de straat, buurt of wijk om deze energietransitie lokaal een boost te geven. En dat kost geld! Maar wanneer je dit slim aanpakt en het momentum pakt dan kan dit wel efficiënt en goedkoper.
Wat is dan het momentum? Dat is wanneer er drie kansen zich voordoen in de buurt of wijk. En wanneer deze 3 kansen zich voordoen dan kan je op een efficiënte manier aan de slag. Deze drie kansen zijn:
– Er is een grote primaire opgave (energietransitie bv) en kans met bv het aanleggen van een warmtenet

– Er is een belangrijke aanleiding omdat de riolering of de weg vervangen moet worden

– Er zijn koppelkansen en knelpunten, bijvoorbeeld wateroverlast, hittestress, een sociale opgave etc.
En precies wanneer deze 3 kansen zich voordoen dan ga je groots aan de slag, dan pak je hoe dan ook dit momentum om de wijk van het aardgas af te halen of helemaal klaar te maken om van het aardgas af te halen. Wanneer je dit momentum niet pakt dan komt deze de komende 50 jaar niet meer terug. En wordt de transitie in deze wijk alleen maar kostbaarder.
Hoe zie je dan dit momentum?
Start met duidelijkheid en dus weten waar je moet beginnen. Om deze duidelijkheid te krijgen vlieg je de opgave strategisch aan, verbind je al de opgaven, de aanleiding en de koppelkansen met elkaar (integraliteit). En bepaal je vervolgens welke wijken en buurten wanneer aan de beurt zijn. Hiermee kan je een planning maken van al de wijken en buurten in de gemeente. Hiermee maak je een lange termijn planning voor het verbeteren en verduurzamen van je gehele stad.
Wil je hiermee aan de slag? De methodiek en verbetertool Programmeer de stad kan jou hierbij helpen. Helpen om duidelijkheid te creëren richting je stakeholders En ook om samen met je stakeholders een programma voor de stad te maken om die energietransitie te versnellen!
Plan een kennismaking in om te ontdekken hoe we kunnen starten.
Tags:

Blogs

Gerelateerde berichten